Arslantepe Höyüğü

Malatya'da bulunan, binlerce yıllık tarihi saklayan Arslantepe Höyüğü sürprizli yapıları, eserleri ve Anadolu’daki ilk şehir devlet izlerini barındırması ile dünyanın en önemli arkeolojik alanları arasında yer alıyor. Geç Kalkolitik Dönem’den Demir Çağı’na kadar olan tarihi sürece ışık tutan ören yeri aynı zamanda UNESCO Dünya Kültür Mirasları Listesi’nin de bir parçası.

Doğu Anadolu ve çevresinde binlerce yıl boyunca yaşamış olan sayısız medeniyetin kültürel mirasını aktaran Arslantepe Höyüğü tam bir arkeoloji cenneti. İlk kez 1930’lu yıllarda Fransız bir ekibin çalışmalar yaptığı bölgede kazılar 1961’den itibaren düzenli şekilde gerçekleştiriliyor. Günümüzde özellikle İtalyan ve Türk ekipler, dünya tarihi açısından da heyecan verici olan keşifler için alandaki yoğun çalışmalarını sürdürüyor.

Arslantepe Höyüğü Tarihi

Arslantepe Höyüğü hakkında bilgi edinmek isteyen tarih ve arkeoloji sevenler özellikle ören yerinin kaç yıllık bir geçmişin kalıntılarını taşıdığını merak ediyor. Antik höyük M.Ö 5.500 ile M.S 11. yüzyıl arasını kapsayan döneme ait çok sayıda iz ve eser taşıyor. Toplamda binlerce yıllık 13 katmanı bulunuyor ve 11 farklı tarihi döneme tanıklık etmiş.

Höyük M.Ö 5.500 ile M.S 11. yüzyıl arasındaki uzun tarihi dönem boyunca çok çeşitli ve aynı zamanda tarihi açıdan büyük önem taşıyan medeniyetlere ev sahipliği yapmış. Bu dönemlere kadar yerleşim yeri olarak kullanılan Arslantepe Höyüğü M.S 5 ve 6. yüzyıllarda ise bir Roma Köyü görünümüne kavuşmuş. Sonrasında ise Bizans Nekropolü olarak kullanıldığına dair kanıtlar elde edilmiş.

Arslantepe Höyüğü’nde Kimler Yaşamış?

Arslantepe Höyüğü’nde ilk yerleşim dönemleri Geç Kalkolitik Çağ’a kadar uzanıyor. Bu süreç içinde bölgede yapılan kazı çalışmaları çok çeşitli medeniyetlerin yaşadığına dair önemli kanıtları da gözler önüne seriyor. Buluntulara göre höyük ve çevresinde yaşayan medeniyetler arasında Sümerler, Akadlar, Babiller, Hititler, Asurlular, Aramiler, Romalılar, Bizanslılar yer alıyor.

Neden Arslantepe Höyüğü Neden Dünyanın En Önemli Tarihi Alanlarından Biri?

Arslantepe Höyüğü önemi birçok unsurdan kaynaklanıyor. Öncelikle burası Aristokratların doğduğu ve Anadolu’daki ilk şehir-devlet şeklinin çıktığı kültürel, resmi, dini bir merkez. Burada bulunan eser ve yapılar başka bilim alanlarına yönelik de çok değerli bilgilere sahip. Örneğin höyükteki kazılardan elde edilen bulgulara göre siyaset, ekonomi, sanat tarihi gibi farklı alanlarla ilişkili olarak da önemli veriler ortaya çıkıyor.

Ayrıca Arslantepe Höyüğü’nün dünya çapında önem kazanmasının başlıca nedenleri şunlar:

Dünyanın ilk kerpiç sarayı bölgede yer alıyor.
Dünyanın bilinen ilk savaş aletleri höyükten çıktığı için savaşın da buradan başladığı tahmin ediliyor.
Ticarette ilk defa mühür kullanıldığına dair izler de ören yerindeki çarpıcı özelliklerden biri. Bir başka deyişle Arslantepe Höyüğü “Medeniyetlerin Doğduğu Yer” olarak da değerlendiriliyor.

Arslantepe Höyüğü’nde Sizi Neler Bekliyor?

Arslantepe Höyüğü’nde sizi binlerce yıllık bir tarih ve çok zengin bir kültür karşılıyor. Anadolu’nun en eski şehir devletinin kurulduğu yer olarak değerlendirilen antik bölgenin kapısında aslına uygun bir Arslantepe Höyüğü ev örneği bulunuyor. Bu kerpiç evin Tunç dönemine ait olduğu tahmin ediliyor.

Ayrıca girişin iki tarafında bölgeye adını veren aslan heykelciklerinin birer kopyası da yer alıyor. Taş heykellerin orijinalleri ise Ankara Anadolu Medeniyetleri Müzesi’nde sergileniyor. Bu bölümde kral ve duvar kabartma örnekleri de ziyaretçilerin oldukça dikkatini çekiyor. Bunların da aslı aslan heykellerinin teşhir edildiği Ankara’daki müzede bulunuyor.

Hititlerden Roma ve Bizans’a kadar birçok medeniyetin izlerini taşıyan, her bir köşesinden tarih fışkıran antik ören yeri dünyanın ilk yağmur drenaj hattını da barındırıyor. Hatlar tarihin o dönemlerinde bir şehir alt yapılaşması bulunduğunun en güçlü işareti.

“Arslantepe Höyüğü’ndeki en ilginç ve değerli eser hangisi?” diye sorarsanız şüphesiz ki büyüleyici antik yapılar listesinin başına 5.000 yıllık kerpiç sarayı koymak mümkün. Sarayın hem binlerce yıllık olması hem de kerpiçten inşa edilmesi oldukça etkileyici. Aynı zamanda 5.500 yıllık tapınak da arkeoloji sevenlerin merakını celbediyor. Duvarlardaki renkli figürler ise ören yerinin tarihi hakkında değerli bilgiler aktarıyor.

Arslantepe Açık Hava Müzesi Özellikleri

Arslantepe Ören Yeri bir açık hava müzesi olarak ziyaretçileri ağırlıyor. Arslantepe Açık Hava Müzesi 30 metre yükseklikte olup Malatya Ovası’na hakim bir konuma sahip. Burası yaklaşık olarak 4 hektarlık bir alanı kaplıyor. Açık hava müzesi binlerce yıldır kurulup yıkılan birçok uygarlığın, medeniyetin kalıntıları ile arkeoloji/tarihseverlere keyif verdiği kadar keşif heyecanı da yaşatıyor.

Arslantepe Açık Hava Müzesi’nin etrafı taş duvarlarla örülmüş. Hava koşullarından hem tarihi alanı hem de ziyaretçileri korumak için üzeri ise ahşap parmaklıklarla çevrilmiş. Taşlı yürüyüş yollarından ve ahşap halatlı korkuluklardan geçerek ören yerini gezebilirsiniz.

Arslantepe Açık Hava Müzesi’ni bir rehber eşliğinde gezmenizi öneriyoruz. Böylece alanda göreceğiniz yapı ve eserler hakkında detaylı bilgiler edinebilir, her birinin hikayesini dinleyerek kültür turunuzu çok daha unutulmaz kılabilirsiniz.

Arslantepe Höyüğü’nden Çıkarılan Eserler Nerede Sergileniyor?

Bölgeden çıkarılan eserler ağırlıklı olarak iki müzede teşhir ediliyor:

Ankara Anadolu Medeniyetleri Müzesi

Ankara Anadolu Medeniyetleri Müzesi’nde özellikle Arslantepe’den çıkarılan iki aslan heykeli, kral ve duvar kabartmalarının orijinalleri sergileniyor.

Malatya Arkeoloji Müzesi

Malatya Arkeoloji Müzesi’ndeki eserlerin büyük bir çoğunluğu Arslantepe’ye ait. İşte bu müzede görebileceğiniz bazı önemli eserler:

Dünyanın en eski kılıçları
Mızrak uçları
Devlet yapılaşmasının önemli bir kanıtı olarak görülen mühürler
Çanak çömlekler
Geç Hitit Dönemi duvar süslemeleri-taş kabartmaları

Arslantepe Höyüğü UNESCO

Arslantepe Höyüğü UNESCO süreci antik bölge için ilk olarak 2014 senesinde başladı. Bu yıllarda Arslantepe Höyüğü, UNESCO Geçici Kültür Mirasları Listesi’ne alındı. 2020 yılı itibarıyla da tamamen UNESCO Dünya Mirasları Listesi’ne girmiş oldu.

Arslantepe Höyüğü tanıtımı için UNESCO listesi de dahil olmak üzere bölgeden çıkarılan birçok eser oldukça etkili oluyor. Höyük sadece Türkiye’den değil dünyanın birçok yerinden turisti kendine çekiyor.

Arslantepe Höyüğü Nerede?

“Arslantepe Höyüğü nerede?” sorusunun yanıtı Malatya’nın Battalgazi ilçesinin Orduzu Mahallesi’dir. Antik ören yeri Fırat Irmağı’nın batı yakası yakınlarındadır.

Arslantepe Höyüğü’ne Nasıl Gidilir?

Arslantepe Höyüğü ile Malatya Merkez arasında yaklaşık 7 km bulunuyor. Höyük merkezin Kuzeydoğu tarafında kalıyor.

Özel aracınızla gidiyorsanız şehir merkezinden Battalgazi ilçe yoluna girip, Göztepe Sapağı’ndan sağa dönerek Orduzu’ya doğru yönelebilirsiniz. Araçla ören yeri arası yaklaşık 10 dakika.

Arslantepe Höyüğü Ziyaret Saatleri

Arslantepe Höyüğü yaz aylarında 08.00-19.00, kış mevsiminde ise 08.00-16.45 arası ziyarete açık. Güncel ziyaret bilgileri için resmi siteyi buradan takip edebilirsiniz.