Anavarza Antik Kenti

Anavarza Antik Kenti; binlerce yıllık geçmişi ve tanıştığı birçok kültür ile tarihe hala ışık tutuyor. “Yenilmez Şehir” adı ile bilinen Anavarza’da Romalılar, Bizanslılar, Ermeniler, Selçuklular, Abbasiler ve Osmanlılar gibi birçok medeniyetin hüküm sürdüğü biliniyor.

Görkemli giriş kapısı, tiyatrosu, stadyumu, su kemerleri bulunan kent Çukurova’nın en büyük kalesine de ev sahipliği yapıyor. Tüm bölgeye hakim bir görüş alanına sahip kale, bulunduğu 200 metre yükseklikteki kaya kütlesinden Çukurova’yı izlemeye devam ediyor. Yerleşim yeri ve İskenderun Körfezi’ne kadar görüş imkanı sağlayan kalesi ile Anavarza Antik Kenti, ziyaretçilerini bekliyor.

Anavarza Antik Kenti’nin Tarihi

Kilikya ovasının en önemli merkezlerinden birisi olan kentin Roma İmparatorluğu öncesi hakkında net bilgi bulunmuyor. Milattan önce 19 yılında İmparator Augustus tarafından kent, “Anazarbus yanındaki Caesarea” olarak anılmaya başlamış.

Roma İmparatorluğu’nun ilk 200 yılında Kilikya başkenti Tarsus’un gerisinde kalan kent, yaşanan iktidar mücadelelerinin ardından önem kazanmış. 205 yılına gelindiğinde kentin Kilikya, İsauria ile Lykaonia eyaletlerinin metropolisi olduğu biliniyor.

260 yılında Anavarza da tıpkı diğer Kilikya kentleri gibi Sasani Kralı Şapur’un fethine uğramış. Bu dönemde kent Roma İmparatoru tarafından üç defa “Neokoros”, yani tapınak bekçisi unvanı almış.

4. yüzyılda İsaurialı Balbinos tarafından hasar gören Anavarza Antik Kenti, 408 yılında İmparator 2. Theodosius tarafından kurulan Cilicia Secunda’nın (İkinci Kilikya Bölgesi) başkenti unvanına da sahip.

525 yılında yaşanan büyük deprem ile tahrip olan Anavarza Antik Kenti, İmparator İustinianus tarafından imar edilerek İustiniopolis adını almış. Fakat 561 yılında ikinci bir deprem ile yeniden büyük hasar gören kent, 6. yüzyılda da veba salgını ile zarar görmüş.

Arap akımları ile Arap ve Roma İmparatorluğu arasında kalan kentin, savaşlar sonucunda nüfusunun önemli bir bölümünü kaybettiği düşünülüyor. Araplar tarafından ele geçirilen kent, Ayn-Zarba ismini alarak 10. yüzyıla kadar Finike, Suriye ve Kilikya’nın önemli ticaret merkezlerinden birisi olma özelliğini korumuş.

926 yılında yeniden Bizans İmparatorluğu kontrolüne geçen şehrin bu saldırılarda büyük hasar aldığı biliniyor. Bu dönemde yıkıntı haline gelen şehir 11. yüzyılda Küçük Ermeni Krallığı’na dahil olmuş. 14. yüzyıl itibari ile Ramazanoğulları Beyliği kontrolüne geçmesinin ardından Anavarza Antik Kenti’nde büyük çapta bir yerleşim olmamış.

Anavarza Antik Kenti’ne ait buluntular Roma ve Bizans dönemlerini göstermekle birlikte Adana Müzesi Başkanlığı tarafından kazı çalışmaları halen devam ediyor.

Anavarza Antik Kenti’nin Özellikleri

Anavarza Antik Kenti’nin hem ülkemizde hem de dünya çapında ne kadar değerli olduğunu gösteren bazı özellikleri bulunuyor. Bu özellikler şöyle listelenebilir:

2012 yılında kazı çalışmaları başlayan antik kent, 4000 dönüm üzerinde kurulmuş. Antik Kent ismini Pers dilinde “Nezarba”, yani “yenilmez” kelimesinden alıyor.
Kentte elde edilen buluntular arasında 3 girişli zafer takı, Kilikya Bölges’ine ait tek örnek.
Anadolu’daki en sağlam antik tiyatrodan birine sahip olan kent, 25 kilometre uzunluğundaki su kemerleri ile de büyük önem taşıyor.

Anavarza buluntuları arasında sütunlu cadde, hamam, kilise, stadyum, kaya mezarları, nekropol ve Tanrıça Thetis’e ait mozaik de mevcut.
Anavarza Kalesi, 2700 metre uzunluk ve 34 metre genişliğe sahip cadde ile antik dünyanın en büyük duble yoluna da sahip. Kentte kimi kaynaklara göre 7 bine yakın sütun olduğu düşünülüyor.
Anavarza Antik Kenti 2014 yılından beri UNESCO Dünya Kültür Mirası Geçici Listesi’nde bulunuyor.

“De Materia Medica” kitabı, 18. yüzyıla kadar Avrupa ülkelerinin temel tıp eserlerinden biri olarak geçiyor. Anavarza, kitabın yazarı ünlü farmakolog Dioscurides’un yaşadığı şehir olma özelliğine de sahip.

Anavarza Antik Kenti Efsanesi

Efsaneye göre Anavarza, mutlu insanların huzur içinde yaşadığı bir şehirmiş. Kralın da akıllı ve dünya güzeli bir kızı varmış. Bir gün Sis kralının elçisi Anavarza’ya gelerek kralın huzuruna çıkmış. Kralın oğlu için Anavarza kralının kızını istediğini, vermezse de savaş çıkacağını söylemiş. Hemen ertesinde de Misis kralının elçisi aynı istek ve tehdit ile gelmiş.

Kral ne yapacağını bilemeyerek her iki durumda da savaş çıkacağı için düşüncelere dalmış. Kralın güzel ve akıllı kızı babasına, Anavarza’ya bol suyu ilk kim getirirse onunla evlendireceğini söyletmiş. Elçiler haberi krallarına ilettikten sonra iki krallık da kente doğru su yolları kurmaya başlamış.

Sis kralı yontma taşlardan, Misis kralı ise kerpiçten su yolları inşa etmiş. Geçen günlerin ardından Misis kralının kerpiç su yolları şehre ulaşmış. Ancak kralın kızı Sis kralının oğlunu sevdiği için buna dayanamayarak kendisini Anavarza Kalesi’nin kayalıklarından aşağı atmış. Efsaneye göre o günden sonra bir daha Anavarza Kenti mutlu olmamış.

Efsanelere konu olan Anavarza Kalesi hakkında Yaşar Kemal İnce Memed kitabında şöyle yazar: “Anavarza Kalesi’nin kayalıkları kuzeyden güneye uzanmış bir gemiye benzer. Üstündeki eskimiş, dökülmüş örenleri, yıkıntılarıyla Anavarza gemisi her zaman durgun bir denizde hiç sallanmadan ağır ağır ilerler”.

Anavarza Antik Kenti Nerede?

“Anavarza Antik Kenti” nerede sorusunun cevabı Adana’nın Kozan ilçe sınırlarında bulunan Dilekkaya Köyü’dür. Adana il merkezine yaklaşık olarak 70 km mesafede yer alan antik kent; Kadirli, Kozan ve Ceyhan ilçelerinin birleştiği yerde bulunuyor. Anavarza Antik Kenti, Kozan ilçesine 28 km uzaklıkta.

Anavarza Antik Kenti’ne Nasıl Gidilir?

Anavarza Antik Kenti’ne özel araç ile ulaşmak oldukça kolay. Kente, Ceyhan - Kozan yolunun 28. kilometresinde bulunan Ayşehoca Köyü içinden 5 kilometre doğu yönünde ilerleyerek ulaşılabiliyor. Anavarza Antik Kenti yol boyunca Ceyhan - Kozan yolu üzerinden de görülebiliyor.

Toplu taşıma ile gitmek isteyen ziyaretçiler ise Kadirli, Kozan ve Ceyhan ilçe merkezinden Dilekkaya köyüne giden minibüsleri tercih edebilir. En yakın havalimanı ise Adana Şakirpaşa Havalimanı.

Anavarza Kalesi’ne tırmanmak yaklaşık 40 dakika sürüyor. Tırmanış için uygun ayakkabılar, su ve iyi bir kondisyona ihtiyacınız var. Ayrıca havanın çok sıcak olduğu mevsim ve saatlere dikkat etmeniz öneriliyor.

Anavarza Antik Kenti Giriş Ücretleri

Anavarza Antik Kenti girişi ücretsiz. Fakat giriş ücreti hakkındaki son bilgiler ile hem bölgeye özel hem de ülke genelinde geçerli Müzekart detaylarına ulaşmak için resmi siteye buradan ulaşabilirsiniz.

Anavarza Antik Kenti Ziyaret Saatleri ve Günleri

Anavarza Antik Kenti hafta içi günlerinde ziyarete açık olup Cumartesi ve Pazar günleri ise kapalı. 24 saat açık olan antik kentin resmi olarak açılış ve kapanış saati bulunmuyor.

Ayrıca pandemi dönemlerinde ören yerlerine ait ziyaret açılış ve kapanış saatleri valilik kararları ile belirleniyor. Bu sebeple ziyaret saatleri ve günleri hakkında güncel bilgiye ulaşmak için de resmi siteyi takip edebilirsiniz.

Görmeden Dönme

Anavarza Antik Kenti; bulunduğu konumu, tarihi ve yapısı ile ülkemizin en özel antik kentlerinden biri olma özelliğini taşıyor. Kentin etrafında ve yakın çevresinde görülebilecek birçok yer bulunuyor. Anavarza Antik Kenti çevresinde yer alan bazı yapı, ören yeri ve gezi alanları şu şekilde sıralanabilir: